Δευτέρα 28 Μαρτίου 2011

Εργαζόµενοι στην πόλη της ανεργίας Από την ανάπτυξη στην αποβιοµηχάνιση που νέκρωσε τα εργοστάσια και άφησε τους µισούς κατοίκους χωρίς δουλειά

Ένα φοβερό άρθρο για την Νάουσα που αξίζει να διαβάσετε.


ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑ∆ΟΠΟΥΛΟΣ



Γκρίζο τοπίο... Νεκρή πόλη θυµίζει η Νάουσα
Ολοι τους ξέρουνέστωκαι έναν που έχει χάσει τη δουλειά του. Ο καθένας φοβάται µήπως είναι ο επόµενος. Συνεχίζουν να κινούνται σε µια κοινωνία που έχει παγώσει. Ηανασφάλεια κάνει ορισµένους να φλερτάρουν µε τηνπαραίτηση. Είναι οιεργαζόµενοι στην πόλη των ανέργων.

Η βάρδιά του µόλις άρχισε. Βάζει τις πορτοκαλίωτασπίδεςκαι µπαίνει στον χώροπαραγωγής.Τα φιτίλια περιστρέφονται στη βατοµηχανή σαν δερβίσηδες. Η χτενίστρια ξεδιαλέγει τις κοντές ίνες για να δώσει στο νήµα µεγαλύτερη αντοχή. Υπό το αδιάκοπο βουητό των 90 ντεσιµπέλ, µια µηχανική πολιτείαδουλεύει χωρίς ρεπό. Το 1992,όταν ο ΧρήστοςΒαδόλας άρχιζε εδώ τα πρώτα µεροκάµατα, ο κλάδοςτης κλωστοϋφαντουργίας ήταν ακόµα σε άνθηση. Στη Νάουσα Ηµαθίας των 22.000 κατοίκων οι εργαζόµενοι στα κλωστήρια ξεπερνούσαν τους 3.000. ∆ύο άνθρωποι επέβλεπαν 1.000 αδράχτια τότε, ενώ σήµερα ένας επιβλέπει 4.000. Στα καφενεία άνεργοι και συνταξιούχοι λησµονούν το Μάντσεστερ των Βαλκανίων, έτσι αποκαλούσαν τον τόπο τους προτού ηαποβιοµηχάνιση νεκρώσει τα εργοστάσια στις όχθες του ποταµού Αράπιτσα. Ολαέκλεισαν, εκτός από έναστην είσοδο της πόλης. Στην εταιρεία Βαρβαρέσοςεργάζονται σήµερα 196 άτοµα. Ο κ. Βαδόλας είναι ένας από τους τελευταίους κλωστοϋφαντουργούς. 

Εδώ και χρόνια, οι ντόπιοι διεκδικούν για τη Νάουσα τον τίτλο «πρωτεύουσα της ανεργίας». Ο πρόεδρος του Εργατικού ΚέντρουΘανάσης Τσίτσης λέει ότι η ανεργία στην πόλη ξεπερνά το 50%. Ωστόσο, επίσηµα στατιστικά στοιχεία ανά πόλη δεν δίνονται από τον ΟΑΕ∆. Σύµφωνα µε την Ελληνική Στατιστική Αρχή, το τελευταίο τρίµηνο του 2010 το ποσοστό ανεργίας στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (στην οποία υπάγεται η Νάουσα) ήταν 15,3%, από ταυψηλότερα στη χώρα.

Την τελευταία δεκαετίαη Νάουσα πρωταγωνιστεί σε θέµατα απασχόλησης. Σε ένα ράφι τουΕργατικού Κέντρου δυο τηλεβόες περιµένουννα χρησιµοποιηθούν στην επόµενη πορεία. Στο σωµατείο συνταξιούχων ΙΚΑ έχουν κορνιζάρει φωτογραφίες κινητοποιήσεών τους για το νέο Ασφαλιστικό. Φτάνουν τους 4.000 οι συνταξιούχοι του ΙΚΑ στην πόλη,σχεδόν το ένα πέµπτο του πληθυσµού της. Εχουν ονοµάσει το µέροςτους Μικρή Μόσχα γιατί εδώ, στη γη της πολυπληθούς εργατικής τάξης, βρήκαν χώρο και εδράζονται αριστερά πολιτικά κινήµατα.

Παρά τις ξενικές προσωνυµίεςτης, η Νάουσα αποτελεί µικρογραφία της Ελλάδας. ∆ούλεψεσκληρά και αναπτύχθηκε γρήγορα αλλά µονοδιάστατα. ∆εν εκµεταλλεύτηκε τον φυσικό της πλούτο. Επαιξεκαι έχασε στο Χρηµατιστήριο. Εγκλώβισε τη γενιά της φάµπρικας σε µια ψευδαίσθηση ανάπτυξης.

«Κανείς δεν πίστευεότι θα είχαµε τόση κατρακύλα», λέει ο κ. Βαδόλας. «Αισθάνεσαι τυχερός όταν δουλεύεις σε µια πόλη µε τόσο µεγάλη ανεργία, αλλά παράλληλα νιώθεις ανασφάλεια. Κοιτάζεις τον διπλανό σου που είναι χωρίς δουλειά και σκέφτεσαι τι µπορεί να συµβεί αύριο σε εσένα».

Εγνοιες όπως αυτή δεν υπήρχαν άλλοτε. Παλιοί συµµαθητές κατέληγαν συχνά στην ίδια επιχείρηση.Οπως ο κ. Βαδόλας και η Πόπη Σεραφείµ που φοίτησαν στο ίδιο γυµνάσιο. Σήµερα η κ. Σεραφείµ είναι εσωτερική ελέγκτρια στον Βαρβαρέσο. Θυµάται το σεργιάνι τουκόσµου στην παλιά της γειτονιά όταν άλλαζαν οι βάρδιες στα εργοστάσια, τα σαββατιάτικα ταξίδια στη Θεσσαλονίκη για ψώνια και τα νυκτερινά µαγαζιά της Νάουσας, στα οποία «τραγουδούσαν µεγάλα ονόµατα όπως η Μαρινέλλα».

Στη µισθολογική κατάσταση του 1970 ο Βαρβαρέσος είχε γύρω στους350 εργαζοµένους. Ητανκαι παραµένει κυρίως εξαγωγική επιχείρηση και το 70% της παραγωγής του καταλήγει σε 20 διαφορετικές χώρες. Το 2008 έκλεισε τοπαλιό εργοστάσιο µέσα στην πόλη, αλλά µε τη γεννήτριά του παράγει ακόµη υδροηλεκτρική ενέργεια την οποία πουλάει στη ∆ΕΗ. Σήµερα λειτουργεί δύοµονάδες στις παρυφές τηςΝάουσας. Επειτααπό µία πενταετία κάµψης, πέρυσι ο τζίρος της εταιρείας αυξήθηκε φτάνοντας τα 22,75 εκατ. ευρώ. Ωστόσο ο ανταγωνισµός µετην κινεζική αγορά και η άνοδοςστην τιµή του βάµβακος (3,30 ευρώ το κιλό φέτος έναντι 1,20 ευρώ πέρσι) παραµένουν δυσεπίλυτα προβλήµατα.

LINK: ∆είτε το βίντεο και το φωτορεπορτάζ από τη Νάουσα στοwww.tanea.gr

«Μας έµεινε µόνο η γη»

«ΕΥΤΥΧΩΣ η δική µας δουλειά κρατήθηκε», λέει ο Γιάννης Σακαλής, εργαζόµενος στο Βαρβαρέσο από το 1989. Οπως αρκετοί συντοπίτες του έχει κληρονοµήσει ένα κτήµα µε ροδακινιές. Συνολικά 25 στρέµµατα, απέναντι από την κλωστοϋφαντουργία. Οταν σχολάσει από το εργοστάσιο πιάνει το κλαδευτήρι. Ο µισθός του µαζί µε αυτόν της γυναίκας του δεν αρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες της οικογένειας. Εχασε κάποιες οικονοµίες του στο Χρηµατιστήριο. Σήµερα έχει 5.000 µετοχές που κάθονται. Από το κτήµα λέει ότι βγάζει κατά µέσο όρο 20.000 ευρώ τον χρόνο. «Είµαστε σφιχτά. Το παιδί είναι στην Αθήνα, αστυνοµικός. Επρεπε να του πάρουµε ένα αυτοκίνητο. Η κόρη δεν πέρασε σε σχολή και δουλεύει σερβιτόρα. Με τι να πηγαίνει στο µαγαζί; Της πήραµε ένα µεταχειρισµένο. Οταν έχεις τέσσερα αυτοκίνητα στην οικογένεια, τα έξοδα τρέχουν. Αν έχουµε φέτος παραγωγή θα αλλάξω το αγροτικό. Το έχω 28 χρόνια», λέει και δείχνει ένα γέρικο βαν µε σκουριασµένο σασί.

Ο γεωργικός τοµέας δεν είναι µόνο δεύτερη δουλειά στη Νάουσα. Για ένα µεγάλο κοµµάτι του ντόπιου πληθυσµού αποτελεί κύρια πηγή εσόδων. Η συνολική ετήσια παραγωγή οίνων Ονοµασίας Προέλευσης Νάουσα φτάνει τα 2.500.000 λίτρα από τα οποία εξάγεται το 30% -40%. Απ’ αυτή τη γη βγαίνει το ξινόµαυρο, µια ποικιλία στην οποία επενδύει η Μαρία Κελεσίδου. Ξεκίνησε να εµφιαλώνει κρασιά στο Γιαννακοχώρι το 1998. Παράγει 25.000 φιάλες ετησίως και στα κτήµατά της καλλιεργεί πλέον µόνο βιολογικά. «Εχουµε µια µικρή, οικογενειακή επιχείρηση και ίσως αυτό µας βοηθά νασυντηρηθούµε. Αποφεύγουµε τα µεγάλα έξοδα», λέει.


«Σήµερα η πόλη ζει από τους συνταξιούχους»

ΟΣΟ ΚΙ ΑΝ αποµακρυνθείς από τους αµπελώνες η υγρασία της Νάουσας σε ακολουθεί. Ποτίζει τα λιθόστρωτα στενάτης πόλης και τιςεµπορικές στοές. Τρυπώνει σεµαγαζιά που την εποχή της ακµής δενπρόφταιναν τις παραγγελίες. Βαραίνει την ατµόσφαιρα µαζί µε την απαισιοδοξία. ∆υο χρόνια αποµένουν µέχρι τη σύνταξη για τον κουρτινά Αντώνη Καραφούσια. Μετράει τις µέρες σαν τον φαντάρο που περιµένει τηναπόλυσή του. Οταν άνοιξε το 1976 πούλησε δέκα τόπια κουρτίνα πριν κάνει εγκαίνια. «Σήµερα µπορεί και σε µια µέρανα µην κάνω σεφτέ. Η κουρτίνα δεν είναι είδος πρώτης ανάγκης. Εχει γίνει πλέον πολυτέλεια», λέει.

Εµποροι και βιοτέχνες της Νάουσας συνειδητοποιούν καθηµερινά ότι οι καιροίέχουν αλλάξει. Τα επιπλάδικα φτάνουν τα 42 στην πόλη τους. Αριθµός που συµβολίζει την ανοικοδόµηση παλιότερων δεκαετιών, αλλά φαντάζει υπερβολικός για τα σηµερινά πληθυσµικά µεγέθη. Σε µια από τις βραδινές µαζώξεις τους στο επιπλοποιείο του Βασίλη Προύσαλη, εννιά άντρες συζητούν για την αφερέγγυα αγορά. «Μέχρι το ’92 δεν ξέραµε τι θα πει επιταγή», λένε. «Σήµερα η πόλη ζει από τους συνταξιούχους. Οι καφετέριεςγεµίζουν από το χαρτζιλίκι του παππού». Η Νάουσα γερνά, αφού αρκετοί νέοι της αναζητούν αλλού την τύχη τους. Οµως παρά το κύµα φυγής υπάρχουνκαι κάποιοι που επιστρέφουν.«Με έφερε πίσω το δέσιµο µε τηνοικογένειά µου και η ποιότητα ζωής», λέει η 31χρονη Τάνια Στόιου. Το 2008 άνοιξε σχολήµπαλέτου, όµως θα δει σταδιακά την πελατεία της να µειώνεται. Οταν η ίδια µάθαινε τις πρώτες φιγούρες το 1984 η δηµοτική σχολή είχε 350 παιδιά. Οι ντόπιοι µιλούσαν περήφανα για τις πολιτιστικές δραστηριότητες της περιοχής και έδιναν στην πόλη τους ένα ακόµηπροσωνύµιο: «Μικρό Παρίσι». Σήµερα, παρότι υπάρχουν δύο ιδιωτικές σχολές µπαλέτου, µία δηµοτική και αυτή της Ευξείνου Λέσχης, τα παιδιά που τις παρακολουθούν δεν ξεπερνούν τα 150.

ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΙ ΜΙΣΘΟΙ. Πλέον στη Νάουσα το µπαλέτο, όπως σε κάποιες περιπτώσεις η εκµάθηση αγγλικών, θεωρείται πολυτέλεια. Οι κάτοικοι εδώ χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: εργαζόµενοι, συνταξιούχοι, άνεργοι. Υπάρχουν όµως και 199 άτοµα που δεν ανήκουν πουθενά. Υπάλληλοι των Κλωστηρίων Ναούσης που έχουν προχωρήσει σε επίσχεση εργασίας λόγω µη καταβολής δεδουλευµένων. Οι µισθολογικές τους καταστάσεις βγαίνουν κανονικά, αν και δεν πληρώνονται. Υποβάλλουν φορολογικές δηλώσεις µε εισοδήµατα πουαντιστοιχούνσε φανταστικούς µισθούς. Ο Βασίλης Κουβατλής είναι έναςαπό αυτούς. Εργαζόµενος στα χαρτιά. Επιασε δουλειά στα Κλωστήρια στα 14 του. Σήµερα είναι 49. Πολλές γυναίκες είχαν προφτάσει να βγουν στη σύνταξη στα 50 τους αφού δούλευαν στα εργοστάσια αµέσως µετά το δηµοτικό. Ο κ. Κουβατλής όµως ζητάει δουλειά. «Ας αρχίσει πάλι η παραγωγή και ας δώσουν όσα µας οφείλουν σιγά- σιγά», λέει. «Τώρα είµαστε εγκλωβισµένοι. Ούτε άνεργοι µπορούµε να γίνουµε». 


Το άρθρο είναι αναδημοσίευση από ΤΑ ΝΕΑ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...